Kennisplatform > 2-Teamproces > Best Practice “De eerste vijf minuten – interne overplaatsing”
Fedde Makker, Sascha Petiet en Martijn Kemper, mei 2018
(Bron: GGZ inGeest)
Uit de praktijk blijkt dat een interne overplaatsing, vaak spanning mee brengt voor een cliënt. En daarmee ook risico’s op gevaarlijk gedrag. Om deze rede is het van belang de 1e vijf minuten ook bij interne overplaatsingen toe te passen. En daarbij te starten met een intensieve begeleiding. Om de patiënt houvast en vertrouwen te geven en daardoor een goede start te maken..
Uitgangspunten van de 1e vijf minuten;
- Interactie tussen patiënt en hulpverlener in eerste vijf minuten van elk nieuw contact is bepalend voor de kwaliteit van de verdere relatie
- Hoe onzorgvuldiger de interactie, hoe onzekerder en instabieler en dus onvoorspelbaarder de reactie van de patiënt.
- Proactief en tijdig aansluiten bij de beleving van patiënt en diens familie voorkomt oplopende spanning
- In ieder nieuw contact zit een mogelijkheid om interactiepatronen te doorbreken
De aanname is dat in elke eerste vijf minuten van een nieuw contact tussen de hulpverlener en cliënt veel gedefinieerd wordt in de handelingen van non-verbaal gedrag, die voor de kwaliteit van het verdere contact bepalend is. De eerste vijf minuten is dus het halve werk.
Als verpleegkundige/begeleider is jouw houding en bejegening medebepalend voor het verdere contact met de cliënt. Wat zet je in als verpleegkundige/ begeleider:
- Actief luisteren
- Empathie
- Inleving in de situatie
- Uitnodigende houding
- Onbevooroordeelde en neutrale houding
- Transparantie
- Flexibiliteit
- Kunnen en aansluiten aan de behoeften/gedachten van de cliënt
- Oog hebben voor de autonomie van de cliënt, keuzes open laten (indien wenselijk en mogelijk)
- Vroeg kunnen signaleren
- Congruente houding; wat je zegt komt overeen met wat je uitstraalt
- Authenticiteit
1. Voorbereiding voor opname:
Zorg ervoor dat een cliënt die overgeplaatst word zich welkom voelt op de afdeling. Denk aan een opgemaakt bed, een schone omgeving, goede voorzieningen. Bedenk verder dat een van de belangrijkste voorspellers van agressief gedrag een voorgeschiedenis met agressief gedrag is. Informeer je met die reden over de achtergrond van de cliënt, maar laat de binnenkomst op de afdeling ook een ‘ nieuwe’ start zijn.
Soms is er een climax van onrust, ontremming en agressie voorafgaand aan de overplaatsing.
Maak dus na binnenkomst een nieuwe inschatting van eventuele risico’s op agressie.
- Zorg ervoor dat het duidelijk is wie de opname doet en bij de cliënt blijft.
- Zorg ervoor dat de reden van de opname en van de overplaatsing bekend is.
- Check de kamer of de voorzieningen kloppen ( prullenbak, opgemaakt bed, schone kamer, kamersleutel, gordijnen, etc.)
- Maak naamkaartjes voor op de kamer, kluisje en medicijnbakje.
- Er word minimaal 30 minuten hand in hand begeleiding gegeven, wanneer de cliënt net is overgeplaatst.
- De hand in hand begeleiding word op inschatting van de begeleider, na 30 minuten, afgeschaald.
- Zorg ervoor dat het beleid van voorgaande afdeling bekent is en of daar van af geweken gaat worden of gehandhaafd blijft
2. Ontvangst van de cliënt:
Stel jezelf voor, vraag hoe het voor de cliënt is om hier te zijn. Zorg dat je op de hoogte bent van de reden waarom cliënt overgeplaatst wordt en vraag bij cliënt na wat de reden voor hem of haar is om hier op de afdeling te zijn.
Erken zijn/haar gevoelens van boosheid/angst bij een gedwongen overplaatsing, maar geef de cliënt aan dat het team er alles aan zal proberen te doen om de overplaatsing zo makkelijk, kort en acceptabel mogelijk te laten zijn.
Let op je houding, in het algemeen is iemand die overgeplaatst word gespannen, jij moet rust en veiligheid bieden, straal dit uit.
- Haal de cliënt op bij de deur. Onthoud dat als je de overname begeleid, jij de leiding hebt.
- Vraag naar de gemoedstoestand van de cliënt.
- Neem de spullen en papieren van de begeleiding in ontvangst en leg uit aan de cliënt dat de spullen apart worden gezet en nagekeken worden op contrabanden.
- Ligt het systeem, met de cliënt samen, in over de overplaatsing.
- Breng de Zorgadministratie op de hoogte van de overplaatsing.
3. Introductie van de cliënte op de afdeling:
Laat de cliënt de afdeling zien. Houd er rekening mee dat de cliënt moe kan zijn en dat de informatie teveel kan zijn. Wanneer de cliënt rondgeleid wil worden en er zijn andere cliënten op de afdeling, stel de cliënt dan voor.
- Laat de cliënt de afdeling zien.
- Geef een korte uitleg over de afdelingsafspraken, de dagindeling, de telefoon, de bezoektijden etc.
- Geef de cliënt evt. de sleutels van zijn/haar kamer..
- Maak samen met de cliënt een lijstje van de waardevolle spullen die hij/zij in het kluisje bewaard. In dit kluisje mag maximaal 50 euro bewaard worden. Meer contant geld moet worden opgeslagen in de kluis op kantoor. Raad de cliënt ook aan om waardevolle spullen mee te geven aan familie.
4. Regelzaken:
Vraag aan de cliënt of hij/zij wil dat er familie ( wanneer die niet aanwezig is) ingelicht wordt. Vraag ook aan de cliënt of er zaken zijn in de thuissituatie waar hij/zij zich zorgen over maakt ( bijv. huisdieren, etenswaren in de koelkasten, post). Zorg zo snel mogelijk voor persoonlijke spullen, evt. rookwaar en kleding. Begeleid cliënt, met het regelen van deze zaken, doe het samen en neem zo weinig mogelijk over. Laat cliënt zelf zoveel mogelijk de regie houden.
Afwikkelingszaken van de opname:
- Zorg dat afspraken goed genoteerd worden.
- Vul het digibord goed in.
- Check of de medicatie duidelijk is.
- Vul de benodigde formulieren in (honos,argus/M&M)
- Maak je overnameverslag in Quarant
- Vul het signaleringsplan aan
- Check of alles duidelijk is voor de volgende dienst.
Wilt uzelf iets bijdragen voor dit domein?
Maak dan gebruik van dit formulier